ਜਾਦੂ-ਟੂਣੇ’ ਸ਼ਬਦ ਭਾਵੇਂ ਥੋੜਾ ਅਜੀਬ ਲੱਗੇ ਪਰ ਇਹ ਤਾਂ ਤੰਤਰ ਸ਼ਾਸਤਰ ਦੇ ਇੱਕੋ ਸਿੱਕੇ ਦੇ ਦੋ ਪਹਿਲੂ ਹਨ, ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕਰਮ-ਕਾਂਡ ‘ਚ ਅੰਤਰ ਹੈ। ਅਕਸਰ ਲੋਕ ਜਾਦੂ-ਟੂਣੇ ਅਤੇ ਜਾਦੂ-ਟੂਣੇ ਨੂੰ ਇੱਕੋ ਚੀਜ਼ ਲਈ ਗਲਤ ਸਮਝਦੇ ਹਨ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਦੋਵਾਂ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਅੰਤਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਛੋਟੇ-ਛੋਟੇ ਉਪਾਵਾਂ ਨੂੰ ਟ੍ਰਿਕਸ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਕਿ ਜਾਦੂ ਦੀਆਂ ਚਾਲਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਸਮਾਂ ਆਉਣ ‘ਤੇ ਹੀ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਉਹ ਕਿਸੇ ਖਾਸ ਕੰਮ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਲਈ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ
ਅਸਲ ਵਿੱਚ, ਜਾਦੂ-ਟੂਣੇ ਅਤੇ ਜਾਦੂ-ਟੂਣੇ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾ ਅਤੇ ਸਪਸ਼ਟ ਅੰਤਰ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਜਾਦੂ-ਟੂਣਾ ਸਿਰਫ਼ ਬੁਰਾਈ ਕਰਨ ਦੇ ਉਦੇਸ਼ ਨਾਲ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਟੋਟਕਾ ਕੁਝ ਚੰਗੇ ਕੰਮ ਕਰਨ ਦੇ ਉਦੇਸ਼ ਨਾਲ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਭਾਵ, ਇਹ ਕਿਹਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜਾਦੂ ਕਰਨਾ ਟੀਚਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਦਾ ਗਲਤ ਤਰੀਕਾ ਹੈ ਅਤੇ ਜਾਦੂ ਟੀਚਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਦਾ ਸਹੀ ਤਰੀਕਾ ਹੈ। ਤੁਸੀਂ ਹਮੇਸ਼ਾ ਇਹ ਦੋ ਸ਼ਬਦ ‘ਟੋਨਾ-ਟੋਟਕਾ’ ਸੁਣਦੇ ਆਏ ਹੋਵੋਗੇ, ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਜਾਣਦੇ ਹੋ ‘ਟੋਨਾ’ ਅਤੇ ‘ਟੋਟਕਾ’ ਕੀ ਹਨ? ਅੱਜ ਅਸੀਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸਾਂਗੇ ਕਿ ਜਾਦੂ-ਟੂਣਾ ਕੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਜਾਦੂ-ਟੂਣੇ ਅਤੇ ਜਾਦੂ-ਟੂਣੇ ਵਿਚਕਾਰ ਅੰਤਰ
ਟੋਟਕਾ- ਜਦੋਂ ਅਸੀਂ ਯਾਤਰਾ ‘ਤੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹੁੰਦੇ ਹਾਂ ਅਤੇ ਅਚਾਨਕ ਕੋਈ ਛਿੱਕ ਆਉਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਅਸੀਂ ਕੁਝ ਦੇਰ ਲਈ ਰੁਕ ਜਾਂਦੇ ਹਾਂ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ, ਜਦੋਂ ਬਿੱਲੀ ਰਸਤਾ ਪਾਰ ਕਰਦੀ ਹੈ, ਅਸੀਂ ਕੁਝ ਦੇਰ ਲਈ ਰੁਕਦੇ ਹਾਂ ਅਤੇ ਤੁਰਦੇ ਹਾਂ ਜਾਂ ਰਸਤਾ ਬਦਲਦੇ ਹਾਂ। ਟੋਟਕਾ ਦਾ ਮੁੱਖ ਤੱਤ ਸੰਕਲਪ ਤੋਂ ਵੱਧ ਨਿਰਧਾਰਤ ਕਲਾਸੀਕਲ ਵਿਧੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਦੀ ਸਹੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਪਾਲਣਾ ਕੀਤੇ ਬਿਨਾਂ ਕੋਈ ਵੀ ਨਤੀਜਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦਾ। ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ, ਟੋਟਕਾ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਿਯਮਾਂ ਅਤੇ ਨਿਯਮਾਂ ‘ਤੇ ਅਧਾਰਤ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਦੇ ਕੰਮ ਦੀ ਗਾਰੰਟੀ ਤਾਂ ਹੀ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਜੇਕਰ ਦੱਸੇ ਗਏ ਨਿਯਮਾਂ ਦੀ ਸਖਤੀ ਨਾਲ ਪਾਲਣਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਸਰਲ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਛੋਟੇ-ਛੋਟੇ ਉਪਾਵਾਂ ਨੂੰ ਚਾਲ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਅੰਤਿਮ ਸੰਸਕਾਰ ਵਿਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪਾਣੀ ਪੀਣਾ, ਦਹੀਂ ਜਾਂ ਕੋਈ ਹੋਰ ਚੀਜ਼ ਖਾਣ ਨੂੰ ਚਾਲ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਟੋਨਾ– ਟੋਨਾ ਜਾਦੂ ਦਾ ਇੱਕ ਗੁੰਝਲਦਾਰ ਰੂਪ ਹੈ ਜੋ ਕਿਸੇ ਖਾਸ ਕੰਮ ਦੀ ਸਫਲਤਾ ਲਈ ਪੂਰੀ ਰੀਤੀ ਰਿਵਾਜਾਂ ਨਾਲ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉਦਾਹਰਣ ਵਜੋਂ, ਲੋਕ ਪੰਡਤਾਂ, ਜੋਤਸ਼ੀਆਂ ਜਾਂ ਪੁਜਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਕੰਮ ਲਈ ਰਸਮਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਮੰਤਰ ਉਚਾਰਨ ਕਰਨ ਲਈ ਮਿਲਦੇ ਹਨ। ਜਾਦੂ-ਟੂਣੇ ਦਾ ਮੁੱਖ ਟੀਚਾ ਦੁਸ਼ਮਣ ਦਾ ਨੁਕਸਾਨ ਹੈ ਜੋ ਕਿਸੇ ਵੀ ਦੁਸ਼ਮਣ ਜਾਂ ਵਿਰੋਧੀ ਲਈ ਅਪਣਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਯਾਨੀ ਜਾਦੂ-ਟੂਣਾ ਇੱਕ ਅਜਿਹਾ ਸੰਕਲਪ ਹੈ ਜੋ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾਉਣ ਦੀ ਇੱਛਾ ਨਾਲ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸਦੇ ਲਈ ਇੱਕ ਪਹਿਲਾਂ ਤੋਂ ਨਿਰਧਾਰਤ ਤਰੀਕਾ ਅਪਣਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਜੋ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾਇਆ ਜਾ ਸਕੇ। ਕਿਸੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਕਾਰਜ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਲਈ ਹਨੂੰਮਾਨ ਚਾਲੀਸਾ, ਗਾਇਤਰੀ ਮੰਤਰ ਜਾਂ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਮੰਤਰ ਦਾ ਸਹੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਜਾਪ ਕਰਨਾ ਜਾਦੂ-ਟੂਣਾ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜਾਦੂ-ਟੂਣੇ ਲਈ ਸਮਾਂ, ਸਮਾਂ, ਸਥਾਨ ਆਦਿ ਸਭ ਕੁਝ ਨਿਸ਼ਚਿਤ ਹੈ।