ਮਰਦਾਂ ਚ’ ਹਾਰਟ ਅਟੈਕ ਦਾ ਖਤਰਾ ਔਰਤਾਂ ਨਾਲੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ-ਹੈਰਾਨ ਕਰ ਦੇਵੇਗੀ ਇਸਦੀ ਅਸਲ ਵਜ੍ਹਾ

ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ ਦੇ ਮਹਾਨ ਲੋਕ ਸਪਿਨਰ ਸ਼ੇਨ ਵਾਰਨ ਦਿਲ ਦਾ ਦੌਰਾ ਪੈਣ ਕਾਰਨ 52 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ‘ਚ ਦੁਨੀਆ ਨੂੰ ਅਲਵਿਦਾ ਕਹਿ ਗਏ ਹਨ। ਸ਼ੇਨ ਵਾਰਨ ਦੀ ਅਚਾਨਕ ਹੋਈ ਮੌਤ ਨਾਲ ਕ੍ਰਿਕਟ ਜਗਤ ‘ਚ ਸੋਗ ਦੀ ਲਹਿਰ ਹੈ। ਹਾਰਟ ਅਟੈਕ ਨਾਲ ਘੱਟ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਮੌਤ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵੱਧ ਰਹੇ ਹਨ।ਇਹ ਸਮੱਸਿਆ ਮਰਦਾਂ ਵਿੱਚ ਜ਼ਿਆਦਾ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਕ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿਚ ਕਿ ਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਮਰਦਾਂ ਨੂੰ ਦਿਲ ਦਾ ਦੌਰਾ ਪੈਣ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਯੂਐਸ ਸੈਂਟਰਜ਼ ਫਾਰ ਡਿਜ਼ੀਜ਼ ਕੰਟਰੋਲ ਐਂਡ ਪ੍ਰੀਵੈਂਸ਼ਨ (ਸੀਡੀਸੀ) ਦੀ ਇੱਕ ਰਿਪੋਰਟ ਅਨੁਸਾਰ ਦਿਲ ਦੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਹਰ ਸਾਲ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਮੌਤਾਂ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣਦੀਆਂ ਹਨ।

ਅਮਰੀਕਾ ਵਿਚ ਹਰ ਸਾਲ ਲਗਭਗ 7 ਲੱਖ 35 ਹਜ਼ਾਰ ਲੋਕ ਦਿਲ ਦੇ ਦੌਰੇ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਲਗਭਗ 1.25 ਮਿਲੀਅਨ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਦਿਲ ਦੇ ਦੌਰੇ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਅਮਰੀਕਨ ਹਾਰਟ ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਹੈ ਕਿ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਮਰਦਾਂ ਨੂੰ ਦਿਲ ਦਾ ਦੌਰਾ ਪੈਣ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। 2016 ਵਿੱਚ ਜਾਮਾ ਇੰਟਰਨਲ ਮੈਡੀਸਨ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਨਾਰਵੇ ਦੇ ਟ੍ਰੋਮਸ ਅਧਿਐਨ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਉਮਰ ਦੇ ਕੁਝ ਪੜਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਮਰਦਾਂ ਵਿੱਚ ਦਿਲ ਦੇ ਦੌਰੇ ਦਾ ਜੋਖਮ ਔਰਤਾਂ ਵਿੱਚ ਲਗਭਗ ਦੁੱਗਣਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।

ਇਹ ਪਤਾ ਲਗਾਉਣ ਲਈ ਖੋਜਕਰਤਾਵਾਂ ਨੇ ਲਗਭਗ 34,000 ਮਰਦਾਂ ਅਤੇ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਸਿਹਤ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਕੀਤੀ। ਇਸ ਨੇ 1979 ਤੋਂ 2012 ਤੱਕ ਦਿਲ ਦੇ ਦੌਰੇ ਦਾ ਅਨੁਭਵ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਲਗਭਗ 2,800 ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਟਰੈਕ ਕੀਤਾ। ਕੋਲੈਸਟ੍ਰੋਲ ਦੇ ਪੱਧਰ, ਹਾਈ ਬਲੱਡ ਪ੍ਰੈਸ਼ਰ, ਸ਼ੂਗਰ, ਉੱਚ ਬਾਡੀ ਮਾਸ ਇੰਡੈਕਸ ਅਤੇ ਸਰੀਰਕ ਗਤੀਵਿਧੀ ‘ਤੇ ਨੇੜਿਓਂ ਦੇਖਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਖੋਜਕਰਤਾਵਾਂ ਨੇ ਪਾਇਆ ਕਿ ਇਹ ਸਾਰੇ ਜੋਖਮ ਦੇ ਕਾਰਕ ਦਿਲ ਦੇ ਦੌਰੇ ਵਿੱਚ ਵੱਡੇ ਲਿੰਗ ਅੰਤਰ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਤਾਂ ਕੀ ਕਾਰਨ ਹੈ ਕਿ ਔਰਤਾਂ ਨਾਲੋਂ ਮਰਦਾਂ ਨੂੰ ਦਿਲ ਦਾ ਦੌਰਾ ਪੈਣ ਦਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ?

ਐਸਟ੍ਰੋਜਨ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਕਰਦਾ ਹੈ – ਜਾਨ ਹਾਪਕਿੰਸ ਸਿਕਾਰੋਨ ਸੈਂਟਰ ਫਾਰ ਦਿ ਪ੍ਰੀ ਵੈਨਸ਼ਨ ਆਫ ਹਾਰਟ ਡਿਜ਼ੀਜ਼ ਦੇ ਕਲੀਨਿਕਲ ਖੋਜ ਦੇ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਮਾਈਕਲ ਜੋਸੇਫ ਬਲਾਹਾ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਮਰਦਾਂ ਨੂੰ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ 10 ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਦਿਲ ਦਾ ਦੌਰਾ ਪੈ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ 45 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਮਰਦਾਂ ਵਿੱਚ ਦਿਲ ਦੇ ਦੌਰੇ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਵੱਧ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ,ਜਦੋਂ ਕਿ ਔਰਤਾਂ ਵਿੱਚ ਇਹ 55 ਸਾਲ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਦਰਅਸਲ ਮੇਨੋਪੌਜ਼ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਔਰਤਾਂ ਐਥੀਰੋਸਕਲੇਰੋਸਿਸ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਐਥੀਰੋਸਕਲੇਰੋਸਿਸ ਇੱਕ ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਹੈ ਜਦੋਂ ਧਮਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਪਲੇਕ ਜਮ੍ਹਾਂ ਦਿਲ ਦੇ ਦੌਰੇ ਦੇ ਜੋਖਮ ਨੂੰ ਵਧਾਉਂਦੀ ਹੈ।

ਮੇਨੋਪੌਜ਼ ਨਾਲ ਕੀ ਬਦਲਾਅ ਆਉਂਦਾ ? – ਕਲੀਵਲੈਂਡ ਕਲੀਨਿਕ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਮੇਨੋਪੌਜ਼ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਔਰਤਾਂ ਵਿੱਚ ਐਸਟ੍ਰੋਜਨ ਹਾਰਮੋਨ ਦਾ ਪੱਧਰ ਘਟਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਮੀਨੋਪੌਜ਼ਲ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਉੱਚ ਐਸਟ੍ਰੋਜਨ ਪੱਧਰ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਦਿਲ ਦੇ ਦੌਰੇ ਤੋਂ ਬਚਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਇਹੀ ਕਾਰਨ ਹੈ ਕਿ ਔਰਤਾਂ ਮਰਦਾਂ ਵਾਂਗ 45 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਹਾਰਟ ਅਟੈਕ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀਆਂ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਟ੍ਰੋਮਸੋ ਅਧਿਐਨ ਵਿੱਚ ਐਸਟ੍ਰੋਜਨ ਦੇ ਸਿਧਾਂਤ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕਰਨ ਲਈ ਕੋਈ ਸਬੂਤ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਅਮਰੀਕਨ ਹਾਰਟ ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨ ਮੁਤਾਬਕ ਮੇਨੋਪਾਜ਼ ‘ਤੇ ਪਹੁੰਚਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵੀ ਔਰਤਾਂ ‘ਚ ਹਾਰਟ ਅਟੈਕ ਦਾ ਖਤਰਾ ਮਰਦਾਂ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਘੱਟ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।