ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ ਵਿੱਚ ਭਗਵਾਨ ਸ਼ਿਵ ਦੀ ਪੂਜਾ ਦਾ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਮਹੱਤਵ ਹੈ। ਭਾਵੇਂ ਹਰ ਰੋਜ਼ ਭਗਵਾਨ ਸ਼ਿਵ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਪਰ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਸੰਜੋਗਾਂ ‘ਤੇ ਸ਼ਿਵ ਦੀ ਪੂਜਾ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਫਲਦਾਇਕ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਪ੍ਰਦੋਸ਼ ਵ੍ਰਤ ਭਗਵਾਨ ਸ਼ਿਵ ਨੂੰ ਸਮਰਪਿਤ ਹੈ। ਭਗਵਾਨ ਸ਼ਿਵ ਨੂੰ ਸਮਰਪਿਤ ਪ੍ਰਦੋਸ਼ ਵਰਤ ਮਾਘ ਸ਼ੁਕਲ ਤ੍ਰਯੋਦਸ਼ੀ ਨੂੰ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
14 ਫਰਵਰੀ ਨੂੰ ਮਾਘ ਮਹੀਨੇ ਦਾ ਆਖਰੀ ਪ੍ਰਦੋਸ਼ ਵਰਤ ਹੈ, ਖਾਸ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਇਸ ਦਿਨ ਸ਼ਿਵ-ਪਾਰਵਤੀ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਸੋਮ ਪ੍ਰਦੋਸ਼ ਵ੍ਰਤ 2022: ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ ਵਿੱਚ ਭਗਵਾਨ ਸ਼ਿਵ ਦੀ ਪੂਜਾ ਦਾ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਮਹੱਤਵ ਹੈ। ਭਾਵੇਂ ਹਰ ਰੋਜ਼ ਭਗਵਾਨ ਸ਼ਿਵ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਪਰ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਸੰਜੋਗਾਂ ‘ਤੇ ਸ਼ਿਵ ਦੀ ਪੂਜਾ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਫਲਦਾਇਕ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਪ੍ਰਦੋਸ਼ ਵ੍ਰਤ ਭਗਵਾਨ ਸ਼ਿਵ ਨੂੰ ਸਮਰਪਿਤ ਹੈ। ਭਗਵਾਨ ਸ਼ਿਵ ਨੂੰ ਸਮਰਪਿਤ ਪ੍ਰਦੋਸ਼ ਵਰਤ ਮਾਘ ਸ਼ੁਕਲ ਤ੍ਰਯੋਦਸ਼ੀ ਨੂੰ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ ‘ਚ ਜਾਣੋ ਮਾਘ ਮਹੀਨੇ ਦੇ ਆਖਰੀ ਪ੍ਰਦੋਸ਼ ਬਾਰੇ।
ਮਾਘ ਪ੍ਰਦੋਸ਼ ਵਰਤ ਦੀ ਤਾਰੀਖ
ਪੰਚਾਂਗ ਅਨੁਸਾਰ ਮਾਘ ਮਹੀਨੇ ਦਾ ਅੰਤਿਮ ਪ੍ਰਦੋਸ਼ ਵਰਤ 14 ਫਰਵਰੀ ਦਿਨ ਸੋਮਵਾਰ ਨੂੰ ਮਨਾਇਆ ਜਾਵੇਗਾ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਤ੍ਰਯੋਦਸ਼ੀ ਤਿਥੀ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ 13 ਫਰਵਰੀ ਦੀ ਸ਼ਾਮ 6.42 ਵਜੇ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਵੇਗੀ। ਜਦਕਿ ਤ੍ਰਯੋਦਸ਼ੀ ਤਿਥੀ 14 ਫਰਵਰੀ ਦੀ ਰਾਤ 8.28 ਵਜੇ ਸਮਾਪਤ ਹੋਵੇਗੀ।
ਸੋਮ ਪ੍ਰਦੋਸ਼ ਵ੍ਰਤ 2022 ਸ਼ੁਭ ਮੁਹੂਰਤ
ਜੋਤਿਸ਼ ਸ਼ਾਸਤਰ ਅਨੁਸਾਰ ਪ੍ਰਦੋਸ਼ ਕਾਲ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਦੋਸ਼ ਵਰਤ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਭ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ, ਪੂਜਾ ਦਾ ਸ਼ੁਭ ਸਮਾਂ 14 ਫਰਵਰੀ ਦੀ ਸ਼ਾਮ 6.10 ਤੋਂ 8.28 ਵਜੇ ਤੱਕ ਹੈ। ਪ੍ਰਦੋਸ਼ ਕਾਲ ਦੌਰਾਨ ਭਗਵਾਨ ਸ਼ਿਵ ਅਤੇ ਮਾਤਾ ਪਾਰਵਤੀ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਸੋਮ ਪ੍ਰਦੋਸ਼ ਵ੍ਰਤ ਪੂਜਾ ਵਿਧੀ
ਸ਼ਾਸਤਰਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਪ੍ਰਦੋਸ਼ ਵਰਤ ਦੌਰਾਨ ਕੁਝ ਨਿਯਮਾਂ ਦਾ ਪਾਲਣ ਕਰਨਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਭਾਵੇਂ ਪ੍ਰਦੋਸ਼ ਵਰਤ ਤ੍ਰਯੋਦਸ਼ੀ ਤਿਥੀ ਨੂੰ ਰੱਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਪਰ ਇਸ ਦੇ ਨਿਯਮ ਦ੍ਵਾਦਸ਼ੀ ਤਿਥੀ ਤੋਂ ਹੀ ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਪ੍ਰਦੋਸ਼ ਵਰਤ ਦੌਰਾਨ ਤਾਮਸਿਕ ਭੋਜਨ ਨਹੀਂ ਲੈਣਾ ਚਾਹੀਦਾ। ਇਸ ਦਿਨ ਸ਼ੁਭ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਉੱਠ ਕੇ ਗੰਗਾ ਜਲ ਵਾਲੇ ਪਾਣੀ ਨਾਲ ਇਸ਼ਨਾਨ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਫੈਦ ਕੱਪੜੇ ਪਾ ਕੇ ਭਗਵਾਨ ਸ਼ਿਵ ਨੂੰ ਜਲ ਚੜ੍ਹਾਓ। ਫਿਰ ਫਲ, ਫੁੱਲ, ਧੂਪ, ਦੀਵਾ, ਅਖੰਡ, ਦੁੱਧ, ਦਹੀਂ, ਭੰਗ, ਧਤੂਰਾ ਅਤੇ ਭਗਵਾਨ ਨੂੰ ਪੰਚਾਮ੍ਰਿਤ ਆਦਿ ਭੇਟ ਕਰੋ। ਇਸ ਦਿਨ ਸ਼ਿਵ ਚਾਲੀਸਾ ਦਾ ਪਾਠ ਜ਼ਰੂਰ ਕਰੋ ਅਤੇ ਸ਼ਿਵ ਮੰਤਰ ਦਾ ਜਾਪ ਕਰੋ। ਸ਼ਾਮ ਦੀ ਪੂਜਾ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਫਲ ਖਾਓ ਅਤੇ ਅਗਲੇ ਦਿਨ ਵਰਤ ਤੋੜੋ।