ਉਮੀਦ ਹੈ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਸਾਰਿਆਂ ਨੇ ਆਪਣੀਆਂ ਦਾਦੀਆਂ ਤੋਂ ਸੁਣਿਆ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿ ਪੁਰਾਣੇ ਜ਼ਮਾਨੇ ਵਿੱਚ ਲੋਕ ਖਾਣਾ ਪਕਾਉਣ ਅਤੇ ਪਰੋਸਣ ਲਈ ਮਿੱਟੀ ਦੇ ਭਾਂਡਿਆਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਸਨ। ਪਰ ਸਮੇਂ ਦੇ ਬੀਤਣ ਨਾਲ ਇਹ ਪਰੰਪਰਾ ਵੀ ਕਿਤੇ ਗੁਆਚ ਗਈ। ਜੀ ਹਾਂ, ਅੱਜ ਰਸੋਈ ਵਿੱਚ ਰੱਖੇ ਮਿੱਟੀ ਦੇ ਬਰਤਨਾਂ ਦੀ ਥਾਂ ਸਟੀਲ ਅਤੇ ਐਲੂਮੀਨੀਅਮ ਦੇ ਭਾਂਡਿਆਂ ਨੇ ਲੈ ਲਈ ਹੈ। ਪਰ ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਜਾਣਦੇ ਹੋ ਕਿ ਮਿੱਟੀ ਦੇ ਬਰਤਨ ‘ਚ ਪਕਾਇਆ ਅਤੇ ਖਾਧਾ ਖਾਣਾ ਸਿਹਤ ਦੇ ਲਿਹਾਜ਼ ਨਾਲ ਬਹੁਤ ਵਧੀਆ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਨਹੀਂ ਜਾਣਦੇ ਤਾਂ ਆਓ ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਮਿੱਟੀ ਦੇ ਭਾਂਡੇ ‘ਚ ਪਕਾਉਣ ਅਤੇ ਖਾਣ ਦੇ ਕੀ-ਕੀ ਫਾਇਦੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।
ਮਿੱਟੀ ਦੇ ਘੜੇ ਵਿੱਚ ਭੋਜਨ -ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਮਿੱਟੀ ਦੇ ਭਾਂਡੇ ਵਿੱਚ ਪਕਾਉਣ ਨਾਲ ਭੋਜਨ ਵਿੱਚ ਆਇਰਨ, ਫਾਸਫੋਰਸ, ਕੈਲਸ਼ੀਅਮ ਅਤੇ ਮੈਗਨੀਸ਼ੀਅਮ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਪਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਜੋ ਸਰੀਰ ਲਈ ਬਹੁਤ ਫਾਇਦੇਮੰਦ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇੰਨਾ ਹੀ ਨਹੀਂ, ਮਿੱਟੀ ਦੇ ਬਰਤਨ ਦੇ ਛੋਟੇ-ਛੋਟੇ ਛੇਕ ਅੱਗ ਅ ਤੇ ਨਮੀ ਨੂੰ ਬਰਾਬਰ ਘੁੰਮਣ ਦਿੰਦੇ ਹਨ।ਇਸ ਨਾਲ ਭੋਜਨ ਦੇ ਪੌਸ਼ਟਿਕ ਤੱਤ ਬਚੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਮਿੱਟੀ ਦੇ ਭਾਂਡਿਆਂ ਵਿੱਚ ਤੇਲ ਦੀ ਘੱਟ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ,
ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਮਿੱਟੀ ਦੇ ਭਾਂਡਿਆਂ ਵਿੱਚ ਖਾਣਾ ਸਵਾਦਿਸ਼ਟ ਬਣ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਭਾਂਡਿਆਂ ਵਿੱਚ ਖਾਣਾ ਪਕਾਉਣ ਨਾਲ ਪੌਸ਼ਟਿਕਤਾ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਭੋਜਨ ਦਾ ਸੁਆਦ ਵੀ ਵਧਦਾ ਹੈ। ਬਦਹਜ਼ਮੀ ਅਤੇ ਗੈਸ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਤਾਂ ਦੂਰ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਨਾਲ ਹੀ ਕਬਜ਼ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਤੋਂ ਵੀ ਰਾਹਤ ਮਿਲਦੀ ਹੈ।ਗੌਰਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਐਲੂਮੀਨੀਅਮ, ਲੋਹੇ ਦੇ ਭਾਂਡਿਆਂ ਵਿਚ ਖਾਣਾ ਬਣਾਉਂਦੇ ਸਮੇਂ ਕਈ ਵਾਰ ਖਾਣਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਪਕਾਉਣ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਸੜ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜੋ ਬੇਸ਼ੱਕ ਪਚਣ ਵਿਚ ਆਸਾਨ ਹੈ ਪਰ ਸਵਾਦ ਅਤੇ ਪੋਸ਼ਣ ਵਿਚ ਜ਼ੀਰੋ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਪਰ ਭੋਜਨ ਨੂੰ ਮਿੱਟੀ ਦੇ ਘੜੇ ਵਿੱਚ ਘੱਟ ਅੱਗ ‘ਤੇ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪਕਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਮਿੱਟੀ ਦੇ ਘੜੇ ਵਿੱਚ ਭੋਜਨ- ਖਾਣਾ ਪਕਾਉਣ ਲਈ ਪਿੱਤਲ, ਪਿੱਤਲ ਦੇ ਭਾਂਡਿਆਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਉਸ ਵਿਚ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਭੋਜਨ ਦਾ ਪੋਸ਼ਣ ਖਤਮ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਦਕਿ ਹੁਣ ਜੇਕਰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਥਾਂ ਮਿੱਟੀ ਦੇ ਭਾਂਡਿਆਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰੀਏ ਤਾਂ ਭੋਜਨ ਦਾ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਪੋਸ਼ਣ ਇਸ ਵਿਚ ਹੀ ਰਹਿ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜੋ ਸਾਡੀ ਸਿਹਤ ਲਈ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹਨ।
ਮਿੱਟੀ ਦੇ ਘੜੇ ਵਿੱਚ ਭੋਜਨ – ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਨਾਨ-ਸਟਿੱਕ ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ ਸਟੀਲ, ਲੋਹੇ ਅਤੇ ਐਲੂਮੀਨੀਅਮ ਦੇ ਭਾਂਡਿਆਂ ਵਿਚ ਖਾਣਾ ਪਕਾਉਣ ਦੌਰਾਨ ਤੇਲ ਦੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਜੋ ਭੋਜਨ ਅਤੇ ਮਸਾਲੇ ਹੇਠਾਂ ਨਾ ਚਿਪਕ ਜਾਣ, ਜਦਕਿ ਮਿੱਟੀ ਦੇ ਬਰਤਨਾਂ ਵਿਚ ਅਜਿਹਾ ਕਰਨ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ ਕਿਉਂਕਿ ਭੋਜਨ ਘੜੇ ਨਾਲ ਚਿਪਕ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤੁਹਾਨੂੰ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪਤਾ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕਿ ਤੇਲ ਅਤੇ ਮਸਾਲਿਆਂ ਦੀ ਘੱਟ ਵਰਤੋਂ ਸਿਹਤ ਲਈ ਕਿੰਨਾ ਫਾਇਦੇਮੰਦ ਹੈ।
ਮਿੱਟੀ ਦੇ ਘੜੇ ਵਿੱਚ ਭੋਜਨ- ਹਾਲਾਂਕਿ ਭੋਜਨ ਨੂੰ ਗਰਮ ਕਰਕੇ ਹੀ ਖਾਣ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਪਰ ਇਸ ਨੂੰ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਗਰਮ ਕਰਨ ਨਾਲ ਭੋਜਨ ਦੇ ਸੁਆਦ ‘ਚ ਫਰਕ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਮਿੱਟੀ ਦੇ ਭਾਂਡੇ ਵਿੱਚ ਭੋਜਨ ਪਕਾਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਭੋਜਨ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਗਰਮ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ।
ਮਿੱਟੀ ਦੇ ਘੜੇ ਵਿੱਚ ਭੋਜਨ- ਚਾਹ ਭਾਵੇਂ ਕੁਲਹੜ ਚਾਹ ਹੋਵੇ ਜਾਂ ਹਾਂਡੀ ਬਿਰਯਾਨੀ, ਤੁਸੀਂ ਇਸ ਦੇ ਸਵਾਦ ਤੋਂ ਜਾਣੂ ਹੋਵੋਗੇ। ਅੱਜ ਵੀ ਪਿੰਡਾਂ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤੇ ਘਰਾਂ ਵਿੱਚ ਮਿੱਟੀ ਦੇ ਬਰਤਨਾਂ ਵਿੱਚ ਖਾਣਾ ਪਕਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਖਾਧਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਸਵਾਦ ਵਿੱਚ ਵੀ ਬਹੁਤ ਅੰਤਰ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਸੁਆਦ ਅਤੇ ਖੁਸ਼ਬੂ ਨੂੰ ਬਰਕਰਾਰ ਰੱਖਣ ਲਈ ਮਿੱਟੀ ਦੇ ਬਰਤਨ ਵਿੱਚ ਭੋਜਨ ਪਕਾਓ।
ਮਿੱਟੀ ਦੇ ਘੜੇ ਵਿੱਚ ਭੋਜਨ – ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਮਿੱਟੀ ਦੇ ਬਰਤਨ ‘ਚ ਖਾਣਾ ਪਕਾਉਣ ਦੇ ਕਈ ਫਾਇਦੇ ਹਨ। ਜਿਸ ਦਾ ਇੱਕ ਫਾਇਦਾ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਮਿੱਟੀ ਦੇ ਭਾਂਡੇ ਵਿੱਚ ਭੋਜਨ ਪਕਾਉਣ ਨਾਲ ਭੋਜਨ ਦਾ pH ਮੁੱਲ ਬਰਕਰਾਰ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਕਈ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਤੋਂ ਬਚਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਮਿੱਟੀ ਦੇ ਘੜੇ ਵਿੱਚ ਭੋਜਨ -ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਬਜ਼ਾਰ ਤੋਂ ਘਰ ਵਿਚ ਮਿੱਟੀ ਦਾ ਘੜਾ ਖਰੀਦਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਖਾਣ ਵਾਲੇ ਤੇਲ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਸਰ੍ਹੋਂ ਦਾ ਤੇਲ, ਰਿਫਾਇੰਡ ਆਦਿ ਲਗਾਓ ਅਤੇ ਘੜੇ ਵਿਚ ਤਿੰਨ-ਚੌਥਾਈ ਪਾਣੀ ਰੱਖੋ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਭਾਂਡੇ ਨੂੰ ਘੱਟ ਅੱਗ ‘ਤੇ ਰੱਖੋ ਅਤੇ ਢੱਕ ਕੇ ਰੱਖੋ। 2-3 ਘੰਟੇ ਪਕਾਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਸ ਨੂੰ ਉਤਾਰ ਕੇ ਠੰਡਾ ਹੋਣ ਦਿਓ। ਇਹ ਮਿੱਟੀ ਦੇ ਘੜੇ ਨੂੰ ਸਖ਼ਤ ਅਤੇ ਮਜ਼ਬੂਤ ਬਣਾ ਦੇਵੇਗਾ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਬਰਤਨ ‘ਚ ਲੀਕੇਜ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗੀ ਅਤੇ ਮਿੱਟੀ ਦੀ ਬਦਬੂ ਵੀ ਦੂਰ ਹੋਵੇਗੀ। ਭਾਂਡੇ ਵਿਚ ਖਾਣਾ ਪਕਾਉਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਇਸ ਨੂੰ ਪਾਣੀ ਵਿਚ ਡੁਬੋ ਦਿਓ ਅਤੇ 15-20 ਮਿੰਟ ਲਈ ਰੱਖੋ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਗਿੱਲੇ ਭਾਂਡੇ ਨੂੰ ਸੁਕਾ ਕੇ ਉਸ ਵਿਚ ਖਾਣਾ ਪਕਾਓ ਅਤੇ ਸੁਆਦ ਦਾ ਆਨੰਦ ਲਓ। ਉਮੀਦ ਹੈ ਕਿ ਤੁਹਾਨੂੰ ਇਹ ਸਿਹਤਮੰਦ ਕਹਾਣੀ ਪਸੰਦ ਆਵੇਗੀ